Dziś Wielki Czwartek. Poznaj historyczne aspekty Triduum Paschalnego i wyjaśnienie obrzędów

 Dziś Wielki Czwartek. Poznaj historyczne aspekty Triduum Paschalnego i wyjaśnienie obrzędów - niezalezna.pl

foto: James Chan/SXC

Trwają obchody Triduum Paschalnego - do Niedzieli Zmartwychwstania Kościół wspomina najważniejsze wydarzenia w swojej historii: ustanowienie Eucharystii, mękę i śmierć Chrystusa oraz Jego zmartwychwstanie.  Chrześcijańskie Święta Wielkanocne nawiązują do Paschy - największej uroczystości religii żydowskiej, obchodzonej na pamiątkę wyzwolenia Żydów z niewoli egipskiej. Słowo Pascha, w jidysz Pajsoch, w tłumaczeniu na język polski oznacza przejście – w tradycji katolickiej odnosi się do przejścia Chrystusa ze śmierci do życia, które dokonało się w momencie powstania z martwych w Wielką Noc.
 
W tradycji Kościoła rzymskokatolickiego Triduum rozumie się jako trzy etapy misterium Odkupienia:
 
Etap pierwszy - pożegnalna uczta, czyli Ostatnia Wieczerza, oraz zapowiedź ofiary.
Etap drugi - wydarzenia Wielkiego Piątku, zakończone śmiercią Chrystusa na krzyżu.
Etap trzeci - spoczynek w grobie i zmartwychwstanie.
 
Wielki Tydzień, którego częścią jest Triduum Paschalne, był świętowany dopiero od IV wieku, a samo Triduum Paschalne zastąpiło Triduum Sacrum, obchodzone do 1929 roku.
 
Ostatnie trzy dni upamiętniające Chrystusa ukrzyżowanego, pogrzebanego i zmartwychwstałego przypominają zatem trzy etapy jednego wydarzenia - zwycięstwa Chrystusa nad grzechem i śmiercią.
 
Pierwsi chrześcijanie świętowali Misterium Paschalne co tydzień, podczas niedzielnej Eucharystii.Później zaczęto jednak coraz bardziej akcentować doroczny obchód Paschy, który dokonywał się w liturgii Nocy Paschalnej.
 
O trzech dniach mówił już św. Augustyn, opisując zwyczaje z przełomu IV i V wieku. Mówił o Świętym Triduum, a mianowicie o dniu śmierci Chrystusa (Wielki Piątek), jego odpoczynku w grobie (Wielka Sobota) i jego Zmartwychwstaniu w Noc i Dzień Niedzieli Paschalnej.  W czasach Amalariusza z Mesu, w IX wieku, przyjęto rozpoczynanie Triduum Paschalnego już w Wielki Czwartek. Reforma posoborowa wróciła do pierwotnego zwyczaju obchodzenia Triduum Paschalnego, przywracając centralne miejsce Nocy Paschalnej.
 
W Wielki Czwartek we wszystkich kościołach katedralnych ma miejsce uroczysta Msza Krzyżma sprawowana w godzinach porannych przez biskupa diecezjalnego wraz z prezbiterami. Podczas tej Mszy ponieważ poświęcane są nowe oleje przeznaczone do namaszczeń: podczas chrztu, bierzmowania, sakramentu kapłaństwa oraz przy namaszczeniu chorych. W trakcie Mszy odbywa się odnowienie przyrzeczeń kapłańskich.
 
W kościołach parafialnych odbywa się natomiast tylko jedna uroczysta Msza św. sprawowana wieczorem - Msza Wieczerzy Pańskiej, która rozpoczyna Triduum Paschalne. W jej trakcie podczas śpiewu Chwała na wysokości biją wszystkie dzwony w świątyni. Po zakończeniu śpiewu dzwony i organy milkną. W niektórych kościołach odbywa się obrzęd „Mandatum”, obmycie nóg dwunastu mężczyznom, na pamiątkę wydarzeń z Wieczernika. Podczas Mszy Wieczerzy Pańskiej konsekruje się dostateczną ilość komunikantów tak, by wystarczyły na dzień obecny i następny. Po zakończeniu Wieczerzy Najświętszy Sakrament przenosi się do kaplicy adoracji, zwanej „Ciemnicą” (na pamiątkę uwięzienia Jezusa po Ostatniej Wieczerzy). Po zakończeniu liturgii z ołtarza zdejmuje się świece, mszał, krzyż, obrusy. Tabernakulum zostaje otwarte i puste, a "Wieczna lampka" zgaszona.

źródło: Niezależna.pl