Wystawa fotograficzna pt. „Gorce w Naturze 2000” w Gorczańskim Parku Narodowym

W dniu 10. stycznia 2014 roku w siedzibie Gorczańskiego Parku Narodowego w Porębie Wielkiej otwarta została wystawa fotograficzna pt. „Gorce w Naturze 2000”. Składa się na nią 60 fotogramów, prezentujących walory przyrodnicze dwóch obszarów należących do Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000, znajdujących się na terenie Gorców.
Jednym ze zobowiązań Polski, wynikających z traktatu akcesyjnego do Unii Europejskiej było utworzenie w naszym kraju Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000. Jej podstawę prawną stanowią dwie unijne Dyrektywy: w sprawie ochrony dzikiego ptactwa (zwana Dyrektywą ptasią) oraz w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych, dzikiej fauny i flory (zwana Dyrektywą siedliskową). Dyrektywa ptasia nakazuje podjęcie szczególnych działań dla ochrony gatunków ptaków istotnych dla Europy, m.in. poprzez ustanowienie obszarów specjalnej ochrony ptaków (OSO). Dyrektywa siedliskowa wymienia typy siedlisk przyrodniczych o znaczeniu dla całej Unii Europejskiej oraz wybrane cenne gatunki roślin i zwierząt (poza ptakami), wymagające działań ochronnych – stąd konieczność wyznaczenia specjalnych obszarów ochrony siedlisk (SOO). Zapisy obu dokumentów unijnych zostały przeniesione do prawa krajowego, m.in. do ustawy o ochronie przyrody, która wymienia obszary Natura 2000 jako formy ochrony przyrody. Aktualnie w Polsce sieć Natura 2000 zajmuje prawie 1/5 powierzchni lądowej kraju. W jej skład wchodzi: 845 specjalnych obszarów ochrony siedlisk oraz 145 obszarów specjalnej ochrony ptaków. W roku 2004 także obszar Gorczańskiego Parku Narodowego został włączony do sieci Natura 2000 jako obszar specjalnej ochrony ptaków „Gorce” (PLB120001). Zadecydowało o tym występowanie na tym terenie rzadkich w skali europejskiej 19 gatunków ptaków, tj.: głuszec, dzięcioł białogrzbiety, sóweczka, puszczyk uralski, orzeł przedni. W 2008 roku Komisja Europejska zaakceptowała również utworzenie na znacznej części Gorców i fragmencie Beskidu Wyspowego specjalnego obszaru ochrony siedlisk o nazwie „Ostoja Gorczańska” (PLH 120018), o powierzchni 17.997,89 ha. Chroni się na nim 17 siedlisk z Dyrektywy siedliskowej oraz 11 gatunków zwierząt, głównie dużych drapieżników tj. wilk, ryś, niedźwiedź. Natura 2000 ciągle budzi sporo kontrowersji wśród społeczności lokalnej. Wynika to w dużej mierze z braku  wiedzy na temat zasad funkcjonowania tej formy ochrony przyrody. Prezentacja wystawy daje możliwość przybliżenia tematyki dot. sieci Natura 2000. Adresowana jest do dorosłych mieszkańców otoczenia Gorców, uczniów szkół położonych w sąsiedztwie GPN, a także gości i turystów odwiedzających nasz teren. Ma charakter edukacyjny. Poprzez piękne fotografie, głównie rzadkich gatunków ptaków, dużych ssaków drapieżnych, owadów, malowniczych siedlisk chronionych przez Naturę 2000 oraz merytoryczny, ale przystępny opis zdjęć, wystawa ma pokazać celowość ochrony tych obszarów. Ważne jest także uświadomienie lokalnej społeczności, że zasoby przyrodnicze mogą stanowić zachętę do przyjazdu w Gorce, szczególnie dla osób poszukujących kontaktu z przyrodą i wyrażających chęć bezpośredniego jej poznania.Organizatorzy wystawy mają nadzieję, że wszyscy oglądający wystawę będą przekonani o potrzebie ochrony gorczańskich skarbów przyrody. Wystawa fotograficzna zorganizowana została w ramach projektu „Gorce w Naturze 2000 – Edukacja i turystyka przyrodnicza”, który GPN realizuje ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.  Autorami zdjęć są fotograficy przyrody, pracownicy nauki i pracownicy Parku. Scenariusz przygotowany został przez mgr Annę Kurzeja i dr inż.  Jana Locha. Fotogramy wykonała firma „Finisz Studio” pp. Doroty i Krzysztofa Prądzyńskich z Krakowa. Otwarcie wystawy uświetnił swym występem zespół „Gorcanie” z Niedźwiedzia pod kierunkiem p.Andrzeja Smaciarza. Wystawa prezentowana będzie w siedzibie Gorczańskiego Parku Narodowego do końca lutego 2014 r. Można ją zobaczyć od poniedziałku do piątku, w godzinach 8.00 – 15.00
Autor : Janusz Tomasiewicz, Ewa Strauchmann/Gorczański Park Narodowy