Jubileusz 650 lat wsi Żmiąca

     W dniu 16 sierpnia 2020 r. odbyły się uroczystości jubileuszu 650 lat założenia wsi Żmiąca. Centralnym punktem tego wydarzenia była uroczysta msza św. koncelebrowana pod przewodnictwem Biskupa Tarnowskiego Andrzeja Jeża. Równocześnie z uroczystościami jubileuszowymi odbyły się dożynki Gminy Laskowa. Biskup Andrzej Jeż w wygłoszonej homilii podkreślił wielowiekowy dorobek mieszkańców tej miejscowości porównując go do pnia drzewa, który  jest silny swoimi  powolnymi corocznymi przyrostami. Jednak jak podkreślił to wszystko wyrasta z wiary w Boga. „ Wiara kultywowana w rodzinach pobożność była siłą naszych przodków i oby zawsze pozostała siłą kolejnych mieszkańców naszej miejscowości”                                                                                                                             Pierwsze informacje o istnieniu wsi Żmiąca (wówczas jeszcze pod nazwą Swnocza) pochodzą z dnia 13 stycznia 1370 roku. Tego dnia przełożona zakonu klarysek ze Starego Sącza nadała wieś celnikowi klasztornemu Klemensowi, jednocześnie dając wyraz swemu pragnieniu dotyczącemu powstania we wsi kościoła. Kolejna informacja pochodzi z roku 1470 – Jan Długosz w swoim dziele Liber Beneficiorum wymienia Żmiącą jako własność zakonu starosądeckiego, należącą do parafii w Ujanowicach.                                                                                                           Po konfiskacie dóbr zakonnych w roku 1782, Żmiąca stała się własnością rządu austriackiego, wchodząc w skład tzw. klucza strzeszycko-żbikowskiego. Wszystkie te ziemie nabył w 1833 roku baron Maurycy Brunicki z Pisarzowej i pozostawały jego własnością aż do uwłaszczenia.                                                                                               Dla rozwoju wsi duże znaczenie miały młyny wodne na Żmiąckim Potoku. W latach 1785-1956 wybudowano ich aż 25. Młyny te służyły nie tylko do mielenia zboża, ale często stanowiły połączenie klasycznego młyna z foluszemtartakiem i stolarnią. Kilka zachowało się do dziś.                                                                                                          W roku 1855 wzniesiono w Żmiącej pierwszą kaplicę, która została zastąpiona przez nowy, większy kościół, wzniesiony w 1958 roku. W 1980 roku powstała tu samodzielna parafia pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa.                                                                                                                             Jednym z najbardziej znanych mieszkańców Żmiącej był rzeźbiarz, malarz i artysta Stanisław Augustyn. Jest on wykonawcą wielu elementów wyposażenia okolicznych kościołów, jak np. w Laskowej. Inni znani artyści to: Jakub Puchal, Maria Uryga, Jadwiga Augustyn,Andrzej Janas, Tadeusz Augustyn                                                W czasach II wojny światowej działały tu organizacje partyzanckie i organizowano tajne nauczanie, m.in. na wzgórzu Cuprówka, gdzie wzniesiono kapliczkę upamiętniającą te wydarzenia. W miejscu tym co roku w sierpniu gromadzą się tłumy uczestników mszy świętej odprawianej w intencjach ojczyzny oraz poległych za jej wolność, zabitych przez służby SB i UB.                                                                                                   Początek XXI wieku przyniósł w Żmiącej wiele zmian: założono kilka stawów rybnych (głównie z pstrągami), kilka rodzin prowadzi gospodarstwa agroturystyczne, powstał nowoczesny ośrodek jeździecki i stadnina koni, wytwórnia naturalnych soków tłoczonych, suszarnie owoców oraz gospodarstwa sadownicze.                                                                                                                                                                                              Żmiąca znana jest również założonej przez Jezuitów Centrum Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych z filią Ośrodka Adopcyjnego Dzieło Pomocy Dzieciom Fundacji im. Ruperta Mayera, prowadzące działalność opiekuńczo-wychowawczą i rekreacyjną wśród dzieci z domów dziecka, pogotowi rodzinnych, rodzin zastępczych, rodzinnych domów dziecka, a także z rodzin patologicznych, ubogich i zaniedbanych. W okresie letnim w ośrodku pracują wolontariusze, głównie studenci krakowskich uczelni (m.in. AGHUJAkademia Ignatianum w Krakowie).                                  Historia wsi Żmiąca cieszy się zainteresowaniem polskich naukowców co zaowocowało ukazaniem się kilku publikacji. Są to następujące pozycje:                                                                                                                                                                     ·         "pierwszą z prawdziwego zdarzenia monografię wsi w Polsce, jak określa się publikację prof. Franciszka Bujaka Żmiąca, wieś powiatu limanowskiego. Stosunki gospodarcze i społeczne wydaną w roku 1903

·         Żmiąca w pół wieku później – analizę zmian społecznych, które zaszły w lokalnej społeczności od początku XX wieku, autorstwa prof. dr. hab. Zbigniewa Tadeusza Wierzbickiego (Ossolineum Wydawnictwo PAN, Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Zakład Socjologii Wsi, Wrocław-Warszawa-Kraków 1963)

·         Doświadczenie narodowe w życiu codziennym. Żmiąca sto lat później - pracę badawczą prowadzoną przez socjologa Michała Łuczewskiego w ramach grantu KBN w latach 2004-2005, zakończoną doktoratem

·         Doświadczenie narodowe w życiu codziennym. Monografia problemowa społeczności lokalnej. Żmiąca: 1370–2007

·         "Odwieczny naród: Polak i katolik w Żmiącej" autorstwa Michała Łuczewskiego (Toruń 2012)

Trud w przygotowaniu uroczystości jubileuszu oraz dożynek włożyli licznie mieszkańcy Żmiącej za co nalezą się podziękowania składane na ręce ks. Proboszcza Marka Wójcika oraz Sołtysa Wsi Piotra Bukowca i Radnego Gminy Laskowa Jerzego Rośka. Podziękowania nalezą się Wójtowi Gminy Laskowa Piotrowi Stachowi jak i Radnym Gminy oraz Dyrektorowi GOK Zdzisławowi Pajorowi. Całość uroczystości uświetniała Orkiestra parafialna z Jaworznej pod  kierownictwem dyrygenta Józefa Bukowca. Starostami dożynek byli Państwo Anna i Stanisław Nowakowie. W przeprowadzonym konkursie wieńców dożynkowych zwyciężył wieniec ze wsi Kobyłczyna. Konferansjerem  dożynek był Józef Wójtowicz ze Słopnic członek Izby Rolnej oraz Przewodniczący Koła NSZZ Solidarność w Słopnicach. Swoją obecnością na uroczystościach  zastrzycili: Poseł na Sejm RP Urszula Nowogórska, Starosta Powiatu Limanowskiego Mieczysław Uryga, Radni Powiatu Limanowskiego Dorota Stanisławczyk,Wojciech Włodarczyk Członek Zarządu Powiatu, Stefan Hutek oraz Radni Gminy Laskowa.

 Opracowano na podstawie informacji zawartych - Wikipedia,wolna encyklopedia –

                                                                               Stefan  Hutek

 

Tagi: ,